معماری ایرانی همواره آمیخته با زیبایی و طراح های چشم گیر بوده است یکی از زیباترین هنر های معماری گچبری بوده است که همواره رشد پویا را در پیش داشته است .

گچبری همواره به عنوان یکآرایش برای سازه های ایرانی بوده است برای مثال کتیبه نگاری محراب سازی و ایجاد اشکال هندسی مهم ترین استفاده ها از گچ بری بوده است .

گچ بری

هنرمندان معماری ایرانی به عنوان برترین گچ بران جهان از دیر باز شناخته می شوند این هنر بعد از اسلام رشد چشمگیری داشته است .

محققان و شرق شناسان هنر معماری گچ بری را شاهکار هنری ایرانیان می دانند که با خلق آثار زیبا توانسته اند برترین استاندان این نوع سازه ها شوند .

استفاده از گچ به دلیل سهولت حالت پذیری و قالب گیری بهترین راه حل برای تزئین خانه و محل کسب و کار می باشد .

نحوه گچ بری

شاید آثار بجا مانده گچ بری در ابنیه های تاریخی را ناشی از قالب گیری بدانید ولی در برسی محققان آشکار گردیده که این سازه ها پس از قرار گیری بر سطح دیو.ار با ابزار تراشیده می شده و شکل گل و گیاه و یا حیوانات توسط هنرمندان خلق می شده و قالب گیری صورت نمی گرفته است .

گچ بری شیوه ایرانی

گچ بری در ایران امروزه نیز پر کاربرد ترین روش های ایجاد سازه های تزئینی می باشد ولی استفاده از قالب گچ بری به دوران قاجار بر می گردد.

دوره قاجار را می توان دوره برتر استفاده و سرحد بهره گرفتن از هنر گچ بری دانست زیرا هر ابنیه ای که در دوره قاجار ساخته شده است با استفاده از گچ بری تزئیناتی درون آن صورت گرفته است .

به دلیل وجود تزئینات با ضخامت کم و حتی ۲ میلیمتری کارشناسان بر استفاده از قالب برای خلق این آثار را تایید می نماید .

به‌کارگیری شیوه گچ‌بری قالبی با روش‌های متفاوت قالب درجا، پیش‌ساخته و مهری که امکان اجرای گچ‌بری را با ضخامت اندک و صرفه‌جویی در مصرف مصالح به دنبال دارد.

ویژگی‌های مشترک این شیوه در بناهای متفاوت، به شرح زیر است:

• اختلاف سطح لایه گچ بستر رویه نسبت به سطح بستر زیرین در بیشترین حالت، ضخامتی نزدیک به ۳ میلی‌متر دارد، آن‌گونه که تزئینات باضخامت بسیار کم به اجرا درآمده‌اند.
• رد ابزار گچ‌بری هنگام برش لایه گچ رویه و پرداخت سطحی روی آن مشاهده نمی‌شود.
• اتصال لایه گچ رویه با زمینه کار در بیشترین موارد، استحکام خوبی دارد.
• تزئینات با طرح‌های تکرارشونده کوچک اجرا شده‌اند.
• اندازه نقوش یکسان بوده و بدون کمترین تفاوت و تغییر به اجرا درآمده‌اند.
• محل اجرای گچ‌بری‌ها بیشتر در حاشیه قالب‌های گچ‌بری برجسته، حدفاصل طرح‌های آینه‌کاری و گچ‌بری برجسته، دور تاق‌ها و طاقچه‌ها و در مواردی اندک همچون گچ‌بری‌های خانه مودت و تیمچه تهرانی‌ها، برای پوشش و تزئین سطوح وسیع دیوارها و سقف به‌کاررفته است.

تزئینات گچی با استفاده از قالب گیری

استفاده از قالب برای تزئینات همان اشکال گچی پیش ساخته می باشد .

در این روش دوغاب گچ زنده درون قالب ها بارگذاری می گردد و پس از صاف شدن سطح بیرونی منتظر خشک شدن طبیعی گچ و فرم گیری آن می مانیم و بعد از خشک شدن از قالب جدا و با استفاده از خمیر گچ

]]>